Raport Instytutu Jagiellońskiego
Rosnące ceny prądu negatywnie wpływają na potencjał produkcji w Polsce, dotykają odbiorców indywidualnych i napędzają inflację. W Policy Brief przygotowanym przez Instytut Jagielloński omawiamy przyczyny wzrostu cen energii oraz proponujemy środki zaradcze.
Od 2018 r. ceny energii zaczęły gwałtownie rosnąć z powodu drogich paliw kopalnych (gazu i węgla) oraz rosnących cen uprawnień do emisji CO2. Negtywne konsekwencje odczuwają klienci indywidualni, dla których rachunki za prąd stają się jednym z ważniejszych wydatków w miesiącu. Skutki odczuwa jednak przede wszystkim sektor przemysłowy (w tym przedsiębiorstwa energochłonne) oraz MŚP. Droższa produkcja jest czynnikiem twórczym inflacji, a to odbija się na całej kondycji polskiej gospodarki.
Nie wszystkie przyczyny wysokich cen prądu można zniwelować poprzez działania instytucji publicznych. Dla przykładu, cena EU ETS jak i gazu na rynkach europejskich nie jest zależna od Polski.
Oczywiste jest jednak, że długotrwałe obniżenie cen prądu będzie możliwe dzięki przyspieszeniu transformacji energetycznej i realizacji celów unijnych w zakresie obniżania emisji. Są to: redukcja emisji GHG o co najmniej 55% do 2030 r. i osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r.
Aby to osiągnąć Polska powinna wprowadzić plan naprawczy w sektorze energetycznym oparty na trzech filarach: przebudowie miksu wytwórczego w kierunku rozwoju OZE, rozwoju sieci przesyłowych i dystrybucyjnych oraz rozwiązaniom z zakresu zarządzania popytem i efektywności energetycznej.
Do pilnych zadań należy m.in. liberalizacja zasady 10H dla lądowej energetyki wiatrowej, obniżenie kosztów produkcji prądu dla prosumentów czy poprawa integracji energii z OZE z sieciami dystrybucyjnymi oraz przygotowanie planu wykonawczego dla energetyki.