Najnowszy raport Instytutu Jagiellońskiego „PEP 2040 – KPEIK. Strategia w strategii" pokazuje, że przyszły kształt polskiej elektroenergetyki w dalszym ciągu pozostaje nieznany.

zobacz także

RAPORT IJ: Analiza scenariuszowa bilansu popytowo-podażowego węgla kamiennego w Polsce do 2040 r.

RAPORT IJ: Jak przygotować polską ochronę zdrowia na kolejne epidemie?

Autorzy porównali projekty oficjalnych dokumentów polskiego rządu, tj. „Krajowego Planu na rzecz Energii i Klimatu na lata 2021–2030” (KPEiK), przekazanego już Komisji Europejskiej, oraz „Polityki Energetycznej Polski do 2040 roku” (PEP 2040).

Choć ta sama instytucja – Ministerstwo Energii – opublikowała oba dokumenty w odstępie niecałych 2 miesięcy, jest między nimi wiele rozbieżności dotyczących wizji sektora wytwarzania energii w Polsce. Ponadto najnowsza polityka energetyczno-klimatyczna Unii Europejskiej nie została uwzględniona w sposób dostateczny, co może skutkować dalszymi zmianami. Z przedstawionych w raporcie analiz wynika, że polska elektroenergetyka wymaga dalszej debaty oraz ujednolicenia planów i zachowania konsekwencji w ich realizacji.

Kluczowym obszarem niezgodności między analizowanymi dokumentami jest podsektor wytwarzania energii elektrycznej za pomocą fotowoltaiki oraz wizja rozwoju energetyki wiatrowej, gazowej i pozostałych odnawialnych źródeł energii (OZE), takich jak woda, biomasa, biogaz. O ile przewidywany poziom mocy wytwórczych pozostaje wyższy w PEP 2040 niż dla obu scenariuszy KPEiK, o tyle oczekiwane wytwarzanie energii w PEP 2040 jest niższe niż w KPEiK, a do tego w roku 2040 odnotowuje widoczny spadek.

Dla pokazania szerszego spektrum problemu autorzy raportu porównali wyżej wymienione dokumenty z dokumentami Komisji Europejskiej (KE). Pod uwagę wzięto nieco historyczny model PRIMES EU Trends 2050, zaprezentowany w połowie 2016 roku w „EU Reference Scenario 2016. Energy, transport and GHG emissions. Trends to 2050”, oraz szkic Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej (IRENA) z lutego 2018 roku, opublikowany w „REmap 2030”, który dotyczy wyłącznie rozwój OZE.

Model EU Trends 2050 przewiduje dla 2040 roku największy udział mocy wiatrowych (ok. 33% wobec ok. 15–27% w dokumentach krajowych) oraz mocy zainstalowanej w jednostkach opalanych paliwami stałymi (ok. 29% wobec 17–24% w dokumentach krajowych) i relatywnie wysoki udział mocy atomowych (ok. 11% wobec 8–9% w dokumentach krajowych).

Natomiast dokument „REmap 2030” zakłada w Polsce najwyższy poziom mocy wytwórczych z OZE w roku 2030 (ok. 28,3 GW przy maksymalnie 24,9 GW według pozostałych analizowanych dokumentów), a kluczową technologią to umożliwiającą ma być technologia wiatrowa (ok. 16,4 GW), głównie na lądzie.

Autorzy raportu przedstawili w jego końcowej części prawdopodobne ryzyka, które mogą pojawić się podczas realizacji scenariuszy, oraz szereg rekomendacji dotyczących: unijnej polityki energetyczno-klimatycznej, środków unijnych, rozwoju technologii, inwestycji w energetyce czy geopolityki w ramach miksu energetycznego.

RAPORT: PEP 2040 – KPEIK. Strategia w strategii